برای اکثر گردشگران کیسه خواب جزء مهمی از سیستم خوابیدن در طبیعت را تشکیل می دهد. یک کیسه خواب خوب متناسب با قد شماست، حرارت بدن را حفظ میکند، وزن آن سبک و دارای قابلیت فشرده شدن است. مناسب ترین کیسه خواب مدلی معروف به مومیایی است.
گرمای کیسه خواب توسط ماده عایقی که در بین آن قرار دارد و باعث حبس هوا در بین خود میشود، بوجود می آید. این لایه، عایقی برای هوای گرم درون و هوای سرد بیرون کیسه خواب است. اینکه هر کیسه خواب در گرم نگه داشتن بدن چقدر میتواند موثر باشد، بستگی به مقدار این مواد عایق، ضخامت یا پف کردن آن، اندازه کیسه خواب (اگر اندازه بدن شما باشد) و استیل کیسه خواب دارد.
مواد عایق
دو ماده عایق در کیسه خواب ها وجود دارد : پرقو و الیاف مصنوغی. هر
کدام آنها دارای مزایا و اشکالات خاص خود هستند.
1- پر قو :
پر قو با کیفیت بالا معروف به درجه انبساط 700 تا 800 است، هر گرم آن 405
تا462 سانتی متر مکعب میتواند انبساط پیدا کند. پر ؛ گرم ترین، سبکترین،
قابل فشرده ترین و لوکس ترین ماده عایق موجود است. اشکالات پر، قیمت بالای
آن و از دست دادن خاصیت گرمایی در صورت خیس شدن است. رویه اکثر کیسه خوابها
کاملا" ضد آب نیستند، بنابراین در محیطهای مرطوب، کیسه خواب را قبل از
اینکه درکوله پشتی قرار دهید، درون یک کیسه پلاستیکی کاملا" ضد آب قرار
دهید.
2- الیاف مصنوعی :
کیسه خوابهای الیاف مصنوعی بسیار ارزانتر از کیسه خوابهای پر هستند و
هنگام خیس بودن هم تا حدی خاصیت گرمایی خود را حفظ میکنند. البته خوابیدن
در کیسه خواب خیس (چه پر چه الیاف مصنوعی) عذاب آور است. اشکالات الیاف
مصنوعی در مقایسه با پر اینست که قابلیت فشرده شدن کمتری دارد و نسبت به یک
کیسه خواب پر مشابه، سنگین تر میباشد. بعلاوه یک کیسه خواب الیاف مصنوعی
قابلیت فشرده شدن و باز شدن زیاد مانند پر را ندارد و از این رو خاصیت پف
کردن و در نتیجه گرمای خود را سریع از دست میدهد.
مواد روکش کیسه خواب :
معمولا" چند نوع ماده برای روکش داخلی یا خارجی کیسه خوابها مورد
استفاده قرار میگیرد. محبوبترین نوع آن پارچه های پوششی تنفسی، میکرو و
نایلون میباشد.
1- پارچه های ورقه ای و پوشش ضد آب – تنفسی : این پارچه ها باعث
میشوند که رطوبت به بیرون دفع شود. این نوع پارچه ها گران هستند ولی در
محیطهای مرطوب مثل چادر، غار برفی یا کیسه بیوواک محاسن زیادی دارند .
استفاده آنها در کیسه خوابهای پر بسیار مطلوب است. مرحله تنفسی کردن لایه
رویی بسیار پیچیده است و این لایه بر اثر استفاده به مرور خاصیت خود را از
دست می دهند.
2- پارچه های میکرو : این نوع پوشش های کیسه خواب از نخ های بسیار
نازک نایلون یا پولیستر بافته شده اند که قابلیت ضد آب _ تنفسی دارند. بعضی
از پارچه های میکرو بوسیله پلیمرهایی مانند سیلیکون عمل آورده شده اند که
قابلیت ضد آب و دوام آنها را بالاتر میبرد. پارچه های میکرو در مقایسه با
پارچه های ورقه ای و پوششی ضد آب – تنفسی سبک تر هستند و دارای قابلیت
فشرده شدن میباشند.
3- نایلون : پوشش نایلونی کیسه خوابها، سبک ترین، قابل فشرده ترین و
تنفسی ترین پارچه موجود است. متاسفانه این پارچه ها در مقابل تعرق درون
چادر و رطوبت هوای بیرون کمترین کارایی را دارند.
شکل ظاهری و اجزاء :
شکل و اجزائ کیسه خواب باعث کار آمدی و تهویه آن میشود. یک کلاه خوب
کیسه خواب تمام سر شما را می پوشاند، گرما را حفظ میکند و به صورت شما
اجازه میدهد که آزاد باشد تا راحت تنفس کنید. قسمت معروف به یقه کیسه خواب
دور گردن شما را میپوشاند و مانع خروج گرمای بدن به بیرون میشود. زیپ های
بلند، ورود و خروج به کیسه خواب را راحت تر میکند و در عین حال به کمک آنها
میتوان هوای درون کیسه خواب را تهویه کرد. طراحی بعضی از کیسه خوابها به
صورت یک زیپ راست و یک زیپ چپ انجام میشود و از این رو میتوان دو کیسه خواب
را از طریق زیپ به هم وصل کرد. زیپهای نصفه یا 4/3 تا حدی وزن و حجم کیسه
خواب را کاهش میدهند. اما در عین حال بعضی از امکانات تهویه را حذف میکنند.
یک زبانه سرتاسری بر روی قسمت زیپ ها باعث کیپ و حایل شدن قسمت زیپ یا
هوای سرد بیرون میشود.
لوازم جانبی :
بعضی از تولید کنندگان کیسه
خواب یک کیسه آستری اضافه قابل شستشو هم تولیدمیکنند که وجود آن باعث حبس
شدن بیشتر گرمای بدن و چند درجه گرمتر شدن درون کیسه خواب میشود. این کیسه
آستری مانع نفوذ چربی بدن به آستر درونی و یا لایه میانی کیسه خواب میشود.
کیسه آستری در برنامه های طولانی مدت که شستن کیسه خواب امکان ندارد، مفید
است. اما وجود این کیسه آستری باعث افزایش وزن و حجم کیسه خواب میشود.
کیسه های آستری واترپروف از
جنس نایلون غیر تنفسی ساخته شده اند و شما اول درون این کیسه سپس داخل کیسه
خواب میشوید . این کیسه ها با کاهش دادن اتلاف گرمای بدن، باعث گرمای
بیشتری میشوند . آنها در مناطق بسیار سرد، مانع نفوذ رطوبت به درون لایه
گرمایی کیسه خواب میشوند که همین کار مانع از تشکیل یخ درون این لایه
میشود. با وجود مزایای این کیسه ها ، خیلی از گردشگران آن را غیر لازم و
ناراحت کننده می دانند. از این رو قبل از اینکه با یکی از این کیسه های
آستری عازم سفر شوید آن را امتحان کنید.
اندازه :
این مهم است که کیسه خواب، اندازه بدن شما باشد. کیسه خواب خیلی
عریض؛ جاگیر، سرد و سنگین تر است. اگر کیسه خواب برای شما تنگ باشد ، باید
به زور زیپ آن را ببندید و داخل آن بخوابید. در این حالت بدن شما با فشاری
که به جدار کیسه خواب وارد میکند، باعث فشرده شدن لایه عایق آن میشود و
هوای مابین آن را خالی میکند و در نتیجه درون کیسه خواب سرد میشود. اگر
کیسه خواب خیلی کوتاه باشد، لایه عایق در قسمت پا و سر فشرده تر میشود و
باعث سردتر شدن کیسه خواب میشود.
کیسه
خوابها در عرض و طولهای مختلف برای اندامهای مختلف تولید میشوند. از این
رو کیسه خوابی را بخرید که متناسب اندازه و سایز بدن شما باشد. برای
فعالیتهای زمستانی، کیسه خواب خود را کمی بلندتر انتخاب کنید. از فضای
اضافی موجود میتوان برای خشک کردن وسایل مثل دستکش، جوراب و پوش داخلی کفش
استفاده کرد.
سیستم درجه بندی :
تولید کنندگان مقیاسی برای حداقل درجه حرارت گرما یا راحت بودن در
کیسه خواب را بیان میکنند. این مقیاس باید فقط به عنوان یک راهنمایی کلی در
نظر گرفته شود. این مقیاس برای اجناس گوناگون و کارخانه های مختلف متفاوت
است. با استفاده از این مقیاس ها نمی توان کیسه خوابهای تولیدکنندگان مختلف
را با هم مقایسه کرد.
عوامل زیادی
باعث میشوند تا شما در یک کیسه خواب احساس گرما یا سرما کنید. در بین این
عوامل از سوخت و ساز درونی هر بدن، درجه حرارت محیط و عایق بودن سطح زیر
کیسه خواب را میتوان ذکر کرد . توجه داشته باشید که کیسه خواب شما را که
درون آن قرار گرفته اید، گرم نمی کند بلکه این شما هستید که با حرارت بدن
خود کیسه را گرم میکنید. لایه گرمایی و لایه بیرونی کیسه خواب کمک می کنند
تا از دست دادن حرارت بدن تقلیل یابد.
کیسه خوابهای مخصوص :
بعضی از گردشگران ترجیح
میدهند تا حتی المقدور سبک حرکت کنند در نتیجه کمی از راحتی خود را قربانی
مزیت سبک بودن میکنند. این گروه، از کیسه خوابهای نیم تنه یا 4/3 تنه
استفاده میکنند که وزن و حجم کمتری دارند. این تیپ کیسه خوابها زمانی که با
ترکیب کت پر و سایر لباسهای گرمایی استفاده شوند، میتوانند برای دمای زیر
صفر هم مناسب باشند.
مراقبت و نظافت:
دمای کیسه خواب :
برای یکسان سازی اعداد اعلام شده برای
کیسه خوابها توسط کمپانی ها در سال 2004 استاندار اروپایی آزمایش توان
گرمایی کیسه خوابها ایجاد شد ، استاندارد اروپایی En13537.
اگرچه شرایط آزمایشگاهی این آزمون نمی تواند عین شرایط واقعی را
ایجاد کند اما این استاندار شرایط یکسانی را برای همه آزمایشگاهها تعیین
کرد و روشهای مختلف آزمایشگاهها را به شکلی واحد در آورد. البته راحتی کیسه
خواب علاوه بر آن چیزی که برای کیسه خواب اعلام می شود به بسیاری از عوامل
دیگر در زمان استفاده نیز مربوط می شود.
مفهوم اعداد مختلف اعلام شده برای یک کیسه خواب :