ش | ی | د | س | چ | پ | ج |
1 | ||||||
2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 |
9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 |
16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 | 22 |
23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 | 29 |
30 | 31 |
موسیقی ملی ایران، که مبـنا و سابقه ای بسیار
کـهـن دارد شامل شاخه های مختـلفی به شرح زیر است:
1 - قـبل از اسلام:
موسیقی های اقوام کهـن ایران شامل : بـخـتـیـاری، کردی، لری و .....
2 - بعـد از اسلام:
الف - موسیقی مقامی ( حماسی، تعـزیه، عـزا )
ب - ردیفـی ( دستگـاه های موسیقی سنـتی )
در دوره حاضر این تـقـسیم بـندی به شرح زیر است:
1- قـبل از اسلام
2- بعـد از اسلام
3- موسیقی های محـلی ایران و نغـمه های سنـتی ( ملودی های دو گـروه قـبل ) و
تـنـظیم و تهـیه کلاسیک آنهـا.
طبق روش طبقه بـندی جـدید در آواز و مقامات، که از حدود صد سال پـیش برقـرار شده،
آواز و موسیقی سنـتی ایران را در دوازده مجـموعه قرار داده اند ، از دوازده
مجـموعـه تـقـسیم بـندی شده، هـفت مجموعـه که وسعـت و استـقـلال بـیـشـتری داشتـه
اند، دستگـاه نامیده شده و پـنج مجموعـه دیگـر را که مستـقل نـبوده و از
دستگـاهـهای مزبور منشعـب شده اند، آواز نامیده اند. بنا براین موسیقی سـنتی
امروزایران ، که باقی مانده مقامات دوازده گـانه قـدیم است، قـبلا مفـصل تر بوده و
امروز جـزئی از آن در دستـرس است. بر هـفت دستگـاه اصلی و پـنج آواز، تعـدادی گوشه
استواری و الگـوی نوازندگـان و خوانـندگـان امروزی است. شمار این گـوشه ها را 228
ذکـر کرده اند، ردیف های مخـتـلف و مشهـور استادان موسیقی سنـتی صد ساله اخـیر
مانـند آقا حسیـنـقـلی، میرزا عـبدالله، درویش خان و صـبا نـیـز از هـمین نـظم
پـیـروی می کـند. نام هـفت دستـگـاه اصلی عـبارت است از: شور، ماهـور، هـمایون، سه
گـاه، چـهـارگـاه، نوا و راست پـنجـگـاه؛ نام پـنج آواز بدین شرح است: اصفـهـان،
ابوعـطا، بـیات ترک، افـشاری و دشتـی.